K U N S T
Met enkele commentaren van kunsthistorici en een rabbijn.
(Zie onderaan bij CONTACT voor bronvermeldingen)
In zijn werk gebruikt Maarten van der Heijden de foto's die de geallieerden in 1945 hebben gemaakt bij de bevrijding van de nazi concentratiekampen. Die foto's zijn dermate afschuwwekkend dat ze nagenoeg helemaal uit het publieke domein zijn verdwenen . . .
"De beelden zijn er, er moet iets mee worden gedaan, de realiteit is er, er moet iets mee worden gedaan. Met de manier waarop Maarten dat ‘iets’ heeft gedaan, heeft hij zich midden in de Joodse traditie geplaatst . . . Het werk van Maarten getuigt van die ongebroken wil om te leven. Met de shit wordt iets betekenisvols gemaakt. Van het onverdraaglijke iets verdraaglijks. Van de Ordnung des Todes de orde van de joodse kunstenaar . . . Maarten van der Heijden heeft zijn verantwoordelijkheid genomen door het Joodse lijden een kunstzinnige vorm te geven". (1)
"These works combine eros and thanatos: at first glance they seem to be pleasant and moving; but with a more discerning look they are appalling". (2)
"Much of the work seems at first glance to consist of only abstract and decorative patterns that mirror each other symmetrically in every possible way. But who zooms in on the details is suddenly confronted by the terrifying images of the corpses". (2)
"Maarten's methode om via computer gegenereerde caleidoscopische beelden schoonheid en esthetiek, gruwel een ander gezicht te geven is dapper. Deze ambivalentie, zowel pervers als subliem heeft relevante beelden opgeleverd die hiervoor niet bestonden". (3)
"In his series 'Ecce Homo' 2010/2016) Maarten van der Heijden sets in contrast to each other fragments of reproductions of Renaissance paintings of Van Eyk, Grünewald, Cranach and others with photographs of the Shoah. The artist here emphazises small and fine gestures of a hands or faults of garments while at the same time juxtaposing them with similar gestures from terrifying depths - satanic gestures and a displace of beauty to the very extremes of horror". (2)
"It seems that, in the subtext of his works, the artist raises a significantly critical point by juxtaposing beauty with evil and horror. The main point of all his various works seems to emphasize that not only in the past was evil, cruelty and wickedness concealed by beauty, but also today. Even though the images of war and horror are common today, when it comes to the Shoah, and inparticular in the European context where the artist is working, the contemporary eye prefers to look away. In this reality Van der Heijden is fiercely protesting: "You may not look away" (Deuteronomium 22.3)". (2)
Op 5 maart 2008 begon Maarten van der Heijden aan het conceptuele en autobiografische project 141 DOZEN: het uitpakken, archiveren, documenteren, fotograferen en opruimen van de 141 verhuisdozen vol met familie spullen die hij al zijn hele leven met zich mee sleepte. In 2008 had hij geen idee wat er allemaal in zat.
"To be sure, children of those directly affected by collective trauma inherit a horrific, unknown, and unknowable past that their parents were not meant to survive. Second generation fiction, art, memoir, and testimony are shaped by the attempt to represent the long-term effects of living in close proximity to the pain, depression, and dissociation of persons who have witnessed and survived massive historical trauma". (5)
"The common link among the second generation is the family legacy in which the brutalities of the Holocaust, the loss, the death, the destruction have left a wide emotion-laden gap". (6)
"The idiom of family can become an accessible lingua franca easing identification and projection across distance and difference. This explains the pervasiveness of family pictures and family narratives as artistic media in the aftermath of trauma". (7)
Arti in de oorlog - Collaboratie
fotocollage / tekstcollage
2022
C-print op papier
53 cm x 72 cm (buitenmaat)
Aan dit werk in de vorm van een bladzijde uit de Talmoed werkte ik vanaf januari 2022. Het was bedoeld voor de Arti-tentoonstelling: “U zult begrijpen dat . . . De keuzes van Arti et Amicitiae in en na WO2” (2 september 2022 tot 2 oktober 2022). Het werk werd door Arti op 25 juli geweigerd. Het is nu te zien in het JOMA. Alle afbeeldingen zijn afkomstig van het internet (dd. juli 2022), behalve de foto van Mommie Schwarz; die afkomstig is uit [4] p.173.
MEER KUNST IN HET JOMA . . .
En lees de recensie van de Israëlische kunsthistoricus David Sperber:
"Postmemory": The Censored Art of Maarten van der Heijden; in: Erev Rav Magazine, 3/10/2017 (onder de knop hier beneden):